Internet is een technisch wonder en heeft ons leven op diverse wijze veranderd. Voor de ouderen onder de lezers is het al het derde magische gebeuren in hun leven. We kregen eerst de radio toen de tv en toen de computer met het internet.
De radio veroverde de eerste plek in de huiskamer. Dit eerste betaalbare product was een klein wonder van techniek. De glimmend gelakte bruine kast kreeg een prominente plaats in ons huis in Utrecht. Het merk was Philips en stond als logo in sierlijke letters op de kast. Het had twee grote draaiknoppen. Links het volume met de aan en uitknop en rechts de zoekschijf. Na een korte klik verlichte het scherm met de namen van radiostations erachter.
Onder het display zaten druktoetsen met keuzes voor het afzoeken van radiobanden die allemaal een naam hadden. Bij ons deed alleen de middengolf het, voor de andere had je een hoge antenne op het dak nodig.

Wij hadden een zogenaamd binnen antenne. Dat was een dubbele draad die je in tweeën kon splitsen en moest ophangen aan de muur. De stekker daarvan werd achterin de radio gestoken. Het apparaat was dan klaar om zenders te ontvangen.
Nadat je het toestel aanzette duurde het een tijdje voordat hij warm genoeg was om te functioneren. In de achterkant van de kast zaten ronde gaten voor de koeling van de glazen buizen die begonnen te gloeien en warm werden. Na wat geruis en een diepe brom kwam het ding tot leven. Als de buizen op de juiste temperatuur gekomen waren begon het avontuur.

Als je dan die grote ronde rechterknop op de voorkant van het apparaat ronddraaide begon het te piepen en te kraken en hoorde je mensen praten of muziek. Het was een ware ontdekkingsreis en avontuur. Je kon in je eigen huiskamer zo de hele wereld over. Op het paneel achter het verlichte scherm wist je door de verticale draad die over het scherm bewoog als je zocht precies waar je was. Je hoefde niet te reizen, voor zover je dat kon in die tijd. Van Wenen naar Hilversum was maar een klein stukje. Naar Helsinki en Moskou iets verder. Het was een spannende tour om alle stations op te zoeken ook al verstond je er geen jota van.

In de jaren vijftig-zestig waren de hoorspelen op Radio Hilversum bijzonder populair. Hele gezinnen kropen bij elkaar om ze te volgen. Soms kwamen de buren erbij als ze geen radio in hun bezit hadden. Iedereen zat dan naar de bruine kast te staren.
Het was theater aan huis met spannende of grappige verhalen waar acteurs hun stemmen aan gaven. Dat kon zo realistisch zijn waarbij mensen soms vergaten dat het fictie was.
In Amerika veroorzaakte een hoorspel ‘War of the Worlds” paniek omdat ze dachten ze dat de Marsmannen geland waren voor een invasie van hun land.

Als ik nu een oude radio zie moet ik terugdenken aan die warme en harmonische avonden thuis voor de kast. Nu is er internet om de wereld rond te gaan maar we kruipen niet bij elkaar rond een computer. Daarom was de radio best spannend om te ontdekken en samen te beleven, ware nostalgie uit het verleden.

Bron foto: collectie Het Utrechts Archief. Catalogusnummer 831003